Het best bewaarde geheim in kruidenkasten. Het heeft ook duizend toepassingen in de keuken en kan worden ingevroren om de houdbaarheid te verlengen.
Wist je dat de fytochemie van aromatische kruiden de chemische verbindingen onderzoekt die deze planten hun geneeskrachtige eigenschappen geven? Essentiële oliën zijn een hoofdbestanddeel van kruiden, geven ze hun karakteristieke aroma en dragen bij aan hun therapeutische effecten. Een van de meest opvallende aromatische kruiden vanwege hun eigenschappen is rozemarijn (Rosmarinus officinalis L.).
De meest heilzame bestanddelen van rozemarijn zijn terpenen (bestanddelen van essentiële oliën en kunnen sterke antioxiderende, ontstekingsremmende en zelfs kankerwerende eigenschappen hebben), flavonoïden (vanwege hun antioxiderende eigenschappen helpen ze het lichaam te beschermen tegen oxidatieve stress) en alkaloïden (deze bestanddelen worden meestal geassocieerd met farmaceutische eigenschappen en kunnen helpen bij het verlichten van pijn en hebben een groot aantal therapeutische voordelen).
Rozemarijn komt uit de Lamiaceae-familie en is een zeer flexibele soort, een geurige, houtachtige, overblijvende struik, tot 2 m hoog, met bladeren van 2 of 3 cm. Hij is van mediterrane oorsprong en groeit goed op zanderige, dorre bodems, in de buurt van de zee, in de volle zon. Hij verdraagt droogte, is gemakkelijk te kweken en bestand tegen ziekten en plagen. Het wordt over de hele wereld gekweekt voor zijn aromatische en medicinale eigenschappen.
Rozemarijn is ook een van de meest gebruikte kruiden voor culinaire doeleinden.
Bladeren en bloemen worden gebruikt als specerij en als aftreksel. De extracten worden gebruikt in dranken en als smaakstoffen. Het laatste gepubliceerde onderzoek ondersteunt de werkzaamheid van rozemarijn als antioxidant in voeding en bevestigt de farmacologische voordelen.
Om rozemarijn te vermeerderen, is het noodzakelijk om te weten dat het gebruik van zaden beperkt is, omdat slechts 10 tot 20% ontkiemt. Daarom wordt rozemarijn meestal vermeerderd door stekken, die in de lente worden gemaakt. Ze worden gemaakt van de minder houtachtige scheuten, ongeveer 30 cm lang. De bladeren worden van het onderste deel verwijderd en ongeveer 30 dagen in water gelegd. Daarna worden ze in potten of direct in aarde gezet. Hoewel rozemarijn niet veeleisend is qua voedingsstoffen, reageert het goed op vruchtbare grond met organisch materiaal. Pas echter op voor overmatig water geven en extreem kleiachtige bodems.
Zodra de nieuwe of eindstandige scheuten van rozemarijn verschijnen, worden ze geoogst door ze 30 tot 40 cm lang af te snijden. Dit kan één of twee keer per jaar, voordat de plant verhout (meestal 18-24 maanden na het verplanten), en daarna vaker naarmate de plant groeit. Rozemarijn wordt geoogst voor de bloei.
Hoe bewaar je rozemarijn?
Verpakte rozemarijnblaadjes die in de koelkast worden bewaard, blijven minstens 2 tot 3 weken vers. Hele verse bladeren kunnen ook worden ingevroren, dan blijft de smaak beter behouden. Een andere manier om het enkele dagen vers te houden is door de takjes in een bak met water in de koelkast te leggen. Voor de gedroogde kruidenmarkt worden de scheuten verwerkt door de bladeren van de stengels te scheiden en vuil en zand te verwijderen door ze te zeven. De bladeren worden vervolgens gedroogd op een dienblad of opgehangen in bossen uit de buurt van direct zonlicht. En nu is het tijd om aan de tuin toe te voegen.
